7 مهرماه؛ روز آتش نشانی وایمنی/نکات ایمنی قبل، حین و بعد ازآتش سوزی؛
"یادوخاطره تمامی خدمتگزاران به ایران اسلامی و به ویژه آتش نشانان جان برکف و شهدای آتش نشان گرامی باد."
توصیه های ایمنی
حادثه خبر نمىکند. هميشه براى مقابله با آتشسوزى آماده باشيم.
آتش عامل مخرب مهمى است که، در صورت عدم رعايت نکات ايمني. باعث خسارتهاى جانى و مالى فراوان مىشود و با بسيارى از بلاياى طبيعى و سوانح همراه است.
آتشسوزىهائى که بهدنبال زلزله، سيل، انفجار و يا ساير سوانح و حوادث ايجاد مىشوند، اغلب بيش از سانحه اصلي، ويرانى بهدنبال دارند.
رعايت نکات ايمنى قبل از وقوع آتشسوزى
۱. اصل دورى مواد قابل اشتعال از وسايل آتشزا را در تمام تأسيسات و مکانهاى مسکونى و حتى معابر عمومى رعايت کنيد.
۲. در ساختمانها درهاى خروج اضطرارى پيشبينى کنيد و وسايل اطفاء حريق را کنترل کنيد.
۳. حداقل دو راه براى خروج اضطرارى از ساختمان تعيين کنيد.
۴. مکانى را در خارج از خانه تعيين کنيد تا، بعد از گريز، يکديگر را در آنجا بيابيد.
۵. برنامه خروج اضطرارى و گريز از آتش را حداقل دوبار در سال تمرين کنيد.
۶. حتماً، هنگام خروج از محل، شير اصلى ورودى گاز به ساختمان را ببنديد.
۷. براى باخبرشدن از آتشسوزى احتمالي، از آشکارگرها (دود، حرارت يا شعله) استفاده کنيد و نسبت به نصب آن در منزل دقت لازم را بهعمل آوريد.
۸. کپسول آتشنشانى مناسبى در منزل داشته باشيد و در مورد نحوهٔ استفاده از آن، آموزش ببينيد و به اعضاء خانواده نيز آموزش دهيد. در ساختمانهاى بزرگ از سيستم خاموشکننده اتوماتيک استفاده کنيد.
۹. از انباشتن مواد آتشزا، بهويژه در نزديکى منابع حرارتي، خوددارى کنيد.
۱۰. از نگهدارى مايعات و گازهاى قابل اشتعال در منزل خوددارى کنيد. در صورت لزوم اين مواد را در ظروف خاص خارج از ساختمان قرار دهيد.
۱۱. وسايل برقى و اتصالات آنها را بهدقت کنترل کنيد تا از استاندارد بودن آنها مطمئن شويد.
۱۲. به محض مشاهده سيمهاى لخت، آنها را ترميم کنيد.
۱۳. در اينباره با هم بحث و تمرين کنيد که چگونه در هنگام آتشسوزى منزل را ترک خواهيد کرد و در صورت لزوم چگونه از ديگران کمک مىگيريد و يا به آتشنشانى خبر مىدهيد.
۱۴. در ساخت و انتخاب محل سکونت خود و خانوادهٔ خود ايمنى ساختمان در برابر آتشسوزي، شامل نوع مصالح ساختماني، اسکلت ساختمان و اجزاء ساختمانى بنا را مورد توجه قرار دهيد. چوب و عايقها، مواد پلاستيکي، فايبرگلاس و نظير آنها قابل اشتعال، فلزات، گچ، شيشه دير اشتعال و شن، خاک، سنگ و آجرنسوز غيرقابل اشتعال هستند.
۱۵. خانه، خانواده و اموال خود را در برابر آتشسوزى بيمه نمائيد.
نکات ايمنى حین وقوع آتشسوزى
۱. سرعت عمل هنگام روبرو شدن با آتشسوزى براى نجات جان خود و مصدومان احتمالي، کاملاً حياتى است.
همانطور که مىدانيم آتش خيلى سريع انتشار مىيابد، بنابراين بلافاصله آتشنشانى و اورژانس را خبر کنيد و تا آنجا که مىتوانيد، اطلاعات کاملى در مورد بروز حادثه به آنها بدهيد.
۲. سعى کنيد که افراد را از ساختمان بيرون ببريد.
۳. با رعايت جوانب احتياط به خاموشکردن آتش بپردازيد.
۴. بههيچوجه وارد ساختمان آتش گرفته نشويد مگر آنکه مجهز به ماسک تنفسى باشيد و کاربرد آن را بدانيد.
۵. اگر بههر دليل ناچار هستيد وارد اتاق پر از دود شويد جان شما به خطر نخواهد افتاد.
۶. قبل از فرار از اتاقى که در آن بسته است، در را لمس نمائيد. اگر در داغ باشد از خروجىهاى ديگر استفاده کنيد.
۷. اگر در ساختمان آتش گرفته گرفتار شدهايد فوراً به اتاقى که داراى پنجره است برويد و در را ببنديد سپس پتو يا فرش را طورى زير در قرار دهيد که دود وارد اتاق نشود و آنگاه، از طريق پنجره، تقاضاى کمک کنيد.
۸. اگر دود، حرارت يا شعلههاى آتش مسيرهاى خروجى شما را مسدود کرده است در را ببنديد و در اتاق بمانيد. تنها با استفاده از پارچه سفيد از طريق پنجره کمک بخواهيد. اگر در اتاق تلفن وجود دارد با اداره آتشنشانى تماس بگيريد و موقعيت خود را خبر دهيد.
۹. زمانىکه در جريان حريق واقع مىشويد، با حفظ خونسردى تمام تهويههاى ساختمان را خاموش کنيد تا به اين ترتيب از ورود اکسيژن به داخل ساختمان جلوگيرى شود.
۱۰. در صورت امکان فوراً مواد سالم و قابل استفاده را از محل خارج کنيد.
۱۱. امدادگران و يا افرادى که در جريان حريق واقع شدهاند بايد لباسهاى داراى الياف مصنوعى و پلاستيکى را از خود دور کنند.
۱۲. در فرو نشاندن آتشسوزى سوختهاى نفتى از آب استفاده نکنيد.
۱۳. ظرف مشتعل را حرکت ندهيد. شعله را با شن، نمک، پتوى نمناک يا پوششهاى ديگر خفه کنيد.
نکات ایمنی بعد از وقوع آتشسوزی و نجات مصدوم از اتاق پردود
۱. ابتدا مطمئن شويد براى نجات مصدوم جان خود را به خطر نمىاندازيد.
۲. طناب نجات را به کمر خود ببنديد و آن را به دست يکى از حاضران بدهيد.
۳. روشى از نشانههاى قراردادى بين خود و کسى که طناب را در دست دارد برقرار کنيد تا زمانىکه علامت داديد شما را بيرون بکشد. بهترين روش اين است که طناب را بهصورت دائم در حالت کشيده نگه داريد و در هنگام خطر آن را شل کنيد تا فرد متوجه خطر شود و شما را بيرون بکشد.
- توجه:
بستن دستمال خيس به دور دهان و بينى باعث محافظت شما در برابر گاز يا دودهاى سمى خواهد شد.
۴. براى نجات جان مصدوم از اتاق آتشگرفتهاى که در آن بسته است بايد قبل از ورود، با لمس در اتاق، حرارت را بسنجيد. اگر داغ باشد وارد اتاق نشويد و اگر داغ نباشد، قبل از ورود به اتاق چند نفس عميق بکشيد تا خون شما پر اکسيژن شود. سپس با شانه خود از پهلو به در ضربه بزنيد. آن را باز کنيد و در همين حال صورت خود را برگردانيد. اتاق ممکن است پر از هواى سوخته فشرده باشد و احتمال دارد هر لحظه انفجارى رخ دهد. اگر دود کاملاً متراکم باشد روى زمين سينهخيز برويد زيرا با توجه به اينکه هواى داغ بالا مىرود، ممکن است لايهاى از هواى تميز در کف اتاق وجود داشته باشد.
۵. مصدوم را بگيريد و با توجه به رعايت تمام جنبههاى ايمنى بهسرعت بهسمت در خروجى بکشيد. لباس سوخته مصدوم را با استفاده از پتو، گليم و يا کت خاموش کنيد. اما اگر لباس سوخته به پوست مصدوم چسبيده سعى در جداکردن آن نکنيد.
۶. اگر مصدوم هوشيار باشد کاملاً از او مراقبت کنيد زيرا ممکن است، بر اثر نيمسوز شدن اشياء داخل اتاق، گاز منواکسيد کربن در هواى اتاق پراکنده شده باشد و اين امر بر هوشيارى مصدوم بهتدريج تأثير مىگذارد.
۷. اگر تنفس مصدوم قطع شده بلافاصله تنفس مصنوعى را شروع کنيد و سپس مصدوم را به بيمارستان برسانيد.
۸. اگر مصدوم در پارکينگ بستهاى که ماشين يا موتور در آن روشن است گرفتار شده است در پارکينگ را باز کنيد تا دود از پارکينگ خارج و هواى تازه به اندازه کافى وارد شود. نبايد وارد چنين محلهائى شويد مگر آنکه مطمئن شويد خطرى جان شما را تهديد نخواهد کرد.